Categorie: blog

“Als ik alleen zijn stem al hoor….!” Hij maakt een gebaar alsof-ie een dweil uitwringt.
“Oeh, heb je zo’n hekel aan hem?”
“Ja. Echt. Blij dat we nooit naar Limburg zijn verhuisd. Hoe ze daar práten…!” Het is duidelijk, Jan-Willem heeft een bloedhekel aan zijn collega Rens. Zo erg zelfs dat hij een afkeer krijgt van iedereen die met dezelfde tongval praat.
 
Wat is er aan de hand? Jan-Willem en Rens zijn beiden betrokken bij een project. Het doel van hun werk is – simpel gezegd – het bouwen van een gebouw. Rens maakt het ontwerp, Jan-Willem tekent de details van de constructie. En ze zijn het niet eens met elkaar. Helemáál niet.
 
Jan-Willem is van mening dat het ontwerp niet voldoet aan de eisen die vooraf door de klant gesteld zijn. Zoals hij het ziet heeft Rens veel aandacht besteed aan het uitwerken van de begane grond, maar heeft hij bij de verdiepingen steken laten vallen. Jan-Willem loopt daar tegenaan bij de technische uitwerking.
 
In de optiek van Rens klopt het wél. Hij interpreteert de vereisten voor de bouw op een andere manier en legt dit uit in lange mails en een hoop screenshots: alsof hij het aan een kind uitlegt. De ondertoon die Jan-Willem oppikt: ‘Doe niet zo dom, stop nou onderhand ‘ns met zeiken en doe gewoon waar je voor aangenomen bent.’ En dat gaat in cc naar het hele projectteam.
 
Jan-Willem wordt er boos van, wat zeg ik – pislink! Hij voelt zich te kakken gezet en redt zijn eer door terug te mailen. Lange teksten, nog meer screenshots, veel details. Beleefde zinnen waar de irritatie vanaf druipt. En ook die mails gaan natuurlijk in cc naar iedereen. Niet dat iemand erop reageert, trouwens. Geen van beiden krijgt bijval uit het projectteam. Dit kost bakken met energie en tijd. En het brengt niks positiefs.
 
Ondertussen maakt de projectleider zich zorgen. Hij ergert zich aan het gedoe tussen Jan-Willem en Rens, maar heeft onvoldoende kennis om er inhoudelijk iets van te vinden. Hij heeft vooral haast. Volgende week moet dit allemaal af zijn. ‘Kom op, mensen! Lever wat ik nodig heb!’
 
Dit is Gedoe. Met een hoofdletter. Laat je dit lopen, dan wordt het groter en groter. Het beïnvloedt niet alleen de sfeer en de samenwerking, maar ook de resultaten. En het gaat niet vanzelf over. 
 
Hoe nu verder? “Ja, Vieve, wat nu? Want ik kan die vent niet luchten of zien. Door hem lijkt het net alsof ik loop te klungelen, terwijl hij degene is die niet goed ontwerpt!” Jan-Willem is goed gefrustreerd. “Het is een eigenwijze eikel, sorry dat ik het zeg. En aan de projectleider heb ik ook niks. Die snapt het niet eens. En zo kunnen we niet opleveren.” Diepe zucht.  

Wie moet dit oplossen? Wiens verantwoordelijkheid is het om dit aan te pakken? Jan-Willem of Rens? De projectleider? Of de andere teamleden, zij zien het toch ook gebeuren?  

‘De gedachte dat het probleem niet van jou is,
ís het probleem’

Als jij je onmachtig en gefrustreerd voelt, is het jouw taak om ermee aan de slag te gaan. Gedoe doe je nooit alleen. Dus kijken we vaak naar de ander, of naar de ‘hogere in rang’, voor een oplossing. Maar daarmee misken je je eigen mogelijkhede en leg je je lot in andermans handen. Dus Jan-Willem, laten we onderzoeken wat je kunt doen!

Ik zie twee oplossingsrichtingen: een snelle en een duurzame. Ik zal beide toelichten. Maar voor we daarmee aan de slag gaan, moeten we op zoek naar de kern van dit gedoe. 

Wat steekt er achter gedoe? Een verborgen boodschap.
Communicatie bestaat uit twee niveaus: inhoudelijk en psychologisch. Het inhoudelijke is wat er feitelijk wordt gezegd of geschreven. Uit de psychologische boodschap is de toon waarop het gezegd wordt – daaruit maak je op wat er werkelijk bedoeld wordt. En die laatste is waar we op letten. Is de psychologische boodschap congruent met de inhoudelijke boodschap? Dát is bepalend voor het verdere verloop van de communicatie.

Communicatie met een bijbedoeling. Gedoe kan ontstaan als een van de gesprekspartners iets anders zegt dan -ie bedoelt, er om heen praat, of dat hij aanvoelt dat de psychologische boodschap van de ander niet congruent is met de inhoudelijke. Het gesprek draait om iets wat niet gezegd wordt maar wel bedoeld. En dat pikken we haarfijn op, en daar begint het gedoe: overdenken, aannames, emoties…je kent het wel.

(Even voor de volledigheid: je denkt misschien dat communicatie met een bijbedoeling per definitie ‘oneerlijk’ is, maar dat is niet zo. Het kan ook leuk en eerlijk zijn, denk maar aan flirten.)

Terug naar Jan-Willem en Rens. Jan-Willem maakt zich zorgen over het welslagen van het project, irriteert zich enorm aan Rens’ houding én maakt zich grote zorgen over zijn reputatie. Drie verborgen boodschappen. Maar hij spreekt het niet uit. Onder het mom van ‘geen tijd’ houdt hij het onder de pet. 

Oplossingsrichting 1 (de short-cut): Storingen gaan vóór! Mijn advies: “Storingen gaan vóór. Je bent medeverantwoordelijk voor het eindresultaat. Dus gooi de verborgen boodschap op tafel. Kijk, die persoonlijke weerstand tegen Rens kun je even parkeren, dat mag een ander keer. Maar je zorg voor het eindresultaat moet je bespreken, in ieder geval met Rens en de projectleider. En dan niet via de mail maar in een persoonlijk gesprek.”

“Ah, je ziet er tegenop? Ja, dat snap ik. Zeker als je zo geïrriteerd bent. Boosheid maakt kwetsbaar en ik begrijp ook je hen niet wilt vertellen dat je vreest voor je reputatie. Dus houdt het klein in dit gesprek. Focus op het resultaat (bijvoorbeeld iets als: ‘een constructief goed gebouw, geen gedoe achteraf’) en blijf weg bij beschuldigingen aan Rens’ adres. Dat laatste lukt door te bedenken: ‘Hij doet, net als ik, gewoon zijn best om het goede te doen. Alleen vergist hij zich. En dat is menselijk’. Zo blijf je uit de emoties en stel je je constructief op. Daarmee bescherm je je reputatie. Ja, ik begrijp dat  je wat moed moet verzamelen voor deze move. En wellicht wat afstand moet nemen. Maar je kunt het!”

“Is de stap te groot? Zie je niet hoe je het kunt doen? Bang dat je emoties de overhand krijgen? Laten we het samen voorbereiden zodat je je boodschap heel helder hebt.”

Stappenplan om conflict bespreekbaar te maken

Oplossingsrichting 2 (de fundamentele oplossing): Leer communiceren zonder gedoe. Dit is niet de eerste keer dat Jan-Willem in een soortgelijk gedoe verzeilt raakt. Als ik met hem terugkijk op zijn loopbaan, komen er zo een aantal werksituaties boven waarin iets vergelijkbaars speelde, met telkens eenzelfde verloop: Jan-Willem voelt zich miskent en wordt boos. HIj bespreekt dat niet, maar gaat nog harder werken om te bewijzen dat hij wél OK is. Hoge werkdruk. Bozer en bozer. Niet praten. Dit eindigt met een conflict waarna Jan-Willem op zoek gaat naar een andere werkgever. 

Het is dus een patroon. De fundamentele oplossing is het leren onderkennen van het eigen gedoe-patroon en het vinden van andere opties, die passen bij hem en bij de organisatie en collega’s. En dan oefenen, oefenen, oefenen, zodat de nieuwe werkhouding eigen wordt. Het resultaat mag er zijn: effectieve, gelijkwaardige communicatie zorgt voor betere samenwerking, goede resultaten, zin in de dag. En voortaan weet Jan-Willem hoe hij kan dealen met mensen zoals Rens zonder zichzelf te verloochenen. Hoe fijn is dat?

Hoe het verder ging met Jan-Willem. Jan-Willem plande een gesprek met Rens en de projectleider. We hebben dit voorbereid door een heldere focus te kiezen, de feiten van de emoties en aannames te scheiden en de zorgen van Jan-Willem onder woorden te brengen. En door een aantal opties uit te werken, waarmee de coöperatieve houding én de expertise van Jan-Willem onderstreept werd. 

Tijdens het gesprek voelde Rens zich aangevallen; ‘Ja zeg, nou krijg ik overal de schuld van!’. Door te blijven focussen op het gewenste resultaat lukte het Jan-Willem om rustig te blijven: het is niet een kwestie van goed of fout, het gaat erom hoe zij samen tot een werkbaar plan komen. De opleverdatum moet wat uitgesteld maar het resultaat zal voldoende zijn. 

Jan-Willem overweegt een individueel Heldere Zaken-traject om zijn gedoe-patroon voor eens en altijd op te lossen.

Vieve ter Laak
8 april 2021

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

‘Er is geen ruimte voor versoepelingen van coronamaatregelen’.
Pardon?! Nóg langer deze beperkingen?!

Afgelopen zondag las ik die krantenkop en bám, er zat een bak bozigheid en verdrietigheid in me. Dat zware gevoel bleef de rest van de dag bij me en toen ik maandagochtend wakker werd, was het er nog. Het gevoel dat je op een doodlopende weg zit en dat je er niet vanaf kan.

Dit soort gevoelens van frustratie en onmacht… dat is gedoe. En omdat ik niet de enige ben die het zo ervaart én ik expert ben in het oplossen van gedoe op de werkvloer dacht ik: ik neem je mee in wat je kunt doen als je tegen het plafond stuitert.

In mijn werk – oplossen van gedoe op de werkvloer – zijn er bottomline drie keuzes als er spanningen zijn. Het kan lang of kort duren, maar uiteindelijk wordt het één van deze opties.

  1. De situatie accepteren. Oftewel: de ellende aanvaarden. ‘Het is nou eenmaal zo, ik kan het niet veranderen.’ Alles wat je kon bedenken heb je al geprobeerd, er zit niks anders op dan het moede hoofd te laten rusten. Als je hiervoor écht met een goed gevoel kunt kiezen is het een mooie, rustige oplossing.

    Als accepteren toch niet lukt – ondanks dat je je suf relativeert, vaak en diep ademhaalt en jezelf bemoedigend toespreekt– dan is er altijd de nooduitgang. Hoe heftig ook, je kunt altijd
     
  2. Vertrekken. Dat kan goedschiks, in goed overleg, maar bij gedoe gaat het vaak kwaadschiks: je belandt in een burnout, krijgt lichamelijke klachten of de bom barst met een driftbui. Dan vertrek je met slaande deuren. ‘Alles beter dan dit’ – dus je pakt je biezen, verbrandt je schepen, begint opnieuw.

    Dit is een pijnlijk proces. Toch is ‘kunnen vertrekken’ een belangrijke optie. Omdat als je weet dat je weg kunt, je er voor kunt kiezen om het nog even te proberen. Zo wordt ‘blijven’ je persoonlijke keuze. Die regelruimte vermindert gedoe.

    Gelukkig is er nog een mogelijkheid. Niet de gemakkelijkste, wel de meest bevredigende:
     
  3. Veranderen wat er te veranderen valt. De boel naar je hand zetten. Onderzoeken hoe deze situatie wél voor je kan werken. Dat lukt het best door de focus te verleggen van het omgekeerde probleem – ‘dit wil ik niet meer!’ – naar het positieve doel: ‘zo wil ik het graag!’. En dan bedenken hoe je dat kunt bereiken. Na veertien jaar Heldere Zaken kan ik zeggen: je hebt altijd meer invloed dan je denkt. Vind je regelruimte en je voelt je stukken beter.

Die drie opties heb je altijd. Dat wist ik zeker – tot nu.

Want nu, in coronatijd, maak ik voor het eerst mee dat het ook anders kan zijn. De maatregelen zetten ons klem. Telkens opnieuw gaat veiligheid boven vrijheid. De beperkingen van de coronaregels maken velen van ons ongelukkig maar er is geen persoonlijke regelruimte., niet zonder de regels te overtreden. En vertrekken kan ook niet, overal is het hetzelfde. Dus blijft er niks anders over dan accepteren, opnieuw en opnieuw. Mensen worden zo kriegelig van het ontbreken van opties. (En voor dat je denkt, ‘Vieve is een coronawappie’- dat ben ik niet. Ik neem het virus en de gevolgen heel serieus).

Corona en haar maatregelen hebben ons gegijzeld. En nu? Kunnen we dan niks doen om dat depressieve gevoel te verminderen? Jawel, ik denk het wel. Maar dat kunnen we niet alleen, dat vraagt om een wat andere aanpak van de coronapandemie. Niet fundamenteel anders, maar met oog voor het lijden dat de beperkingen met zich meebrengt. Hiervoor volg ik de aanpak van Heldere Zaken.

Gedoe vermindert door de focus te verleggen. Dat geeft veel meer mogelijkheden om het probleem op te lossen. 

Van ‘Wat willen we niet?’ naar ‘Wat willen we wél?’

In coronaproblematiek: Wat willen we niet? Code Zwart. Dat willen we echt niet, die focus houden we vast. Tegelijkertijd gaat dit alleen over ‘vermijden van het probleem’ en dat beperkt het aantal oplossingen. Ik pleit voor een bredere focus, namelijk:

Wat willen we wél? Ik denk dat ik voor veel mensen spreek als ik zeg ‘We willen corona overleven in een zo goed mogelijke gezondheid op alle vlakken‘. We willen niet slechter uitkomen, als het kan béter.
 
En met het verleggen van die focus ontstaan nieuwe opties. Kijk maar. Als ons doel is ‘een zo goed mogelijke gezondheid op alle vlakken’ betekent dat de randvoorwaarden anders worden. Dan is wat regelruimte nodig. Want wat goed is voor mij, is niet vanzelfsprekend ook goed voor jou. Voor de een is het sporten, voor de ander is het bijpraten met vrienden of genieten van een film in een donkere bioscoop. (En ja, de basismaatregelen blijven cruciaal. Die staan niet ter discussie.) 

Het ene doen, en het andere niet laten.

Gedoe verminderd door wat meer regelruimte. Frustratie wordt minder als we dingen kunnen doen die goed zijn voor ons. En dat we daar zelf zeggenschap over hebben. Dan voelen we ons minder gegijzeld, het geeft energie, onze veerkracht wordt groter en ja, dan houden we de maatregelen langer vol. Het ene doen, het andere niet laten.

Hoe dan? Wat kan wél? Wat brengt die nieuwe focus? Nou, eerst maar de voorwaarden – naast de basismaatregelen – ik doe maar een gooi:

  • Voor iedereen écht goede mondkapjes, vrij verkrijgbaar
  • Sneltesten! Bereikbaar en goedkoop.
  • Veel, véél meer aandacht voor een gezondere leefstijl – corona is de beste aanleiding ever
  • en zo verder

En dan de mogelijkheden, even zo uit de losse pols

  • Eenzaamheid is een groot probleem. Laat mensen hun vrienden ontmoeten, bij voorkeur in plaatsen waar de maatregelen gemakkelijk te handhaven zijn: horeca, universiteiten, hogescholen, etc.
  • Sporten, daar knappen we van op! Niet rigide alle sportmogelijkheden dicht maar maatwerk voor wat wél kan. Oók voor mensen ouder dan 27.
  • Musea, bioscopen, theaters – open met maatwerk.

Afijn, zo kan ik nog wel even doorgaan – maar je hebt een idee.

Laten we kiezen voor een brede visie op gezondheid. Geef meer regelruimte. Dan is er geheid minder gedoe en polarisatie. Ook in deze barre tijden van corona.

Mijn 50 cents.
Op naar een mooi voorjaar en blijf gezond,

Paraaf_Vieve

Vieve

25 maart 2021

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

Dat gevoel op de hoge duikplank. Dat je daar staat en dat de hele trap vol is met ongeduldige, koukleumende mensen. Teruggaan is geen optie. Maar springen ook niet. Want man, het is hoog! En diep! Niet te doen dit! Waarom, wáárom dacht je dat je dit wilde? Alles in je roept: NEE!!
 
Dat, daar op die duikplank, dat is een impasse. Je staat zwaar onder druk, maar de stap vooruit kun je niet maken. En achteruit is de weg geblokkeerd. Je wilt wel, maar je durft niet. Je zit klem.
 
Ik zie dit vaak in mijn praktijk: een verlammende impasse waar professionals in kunnen belanden.

  • Je zou tegen je leidinggevende willen zeggen (schreeuwen!) dat -ie je had moeten steunen in die meeting en dat zijn “oh zo had ik het ook niet begrepen” voelde als een mes in je rug.
  • Je zou tegen je collega willen zeggen (woedend!) dat die zijn afspraken nou eens moet nakomen, het is gewoon onbeschoft zoals hij klanten behandelt, dat straalt (verdomme!) ook op jou af!
  • Of je voelt je helemaal uitgeknepen op je werk. Oh bah, de lol is er allang af. ‘Hiërarchisch-bureaucratisch’ noemen ze dat; nou het voelt het alsof je elke dag opnieuw met zware bepakking door het moeras moet zwoegen. Zo had je je werkende leven niet voorgesteld. Dus je wilt weg. Maar ja – hoe dan? Waarheen dan? Dit salaris, deze voorwaarden, deze fietsafstand… dat vind je nooit meer. (En eerlijk is eerlijk, zo goed ben je nou ook weer niet.) Nee, het heeft allemaal geen zin. 

Je voert hele discussies in je hoofd, elke dag weer. Je hebt lange gesprekken met je vriendin, met je man, met je moeder, met de buurvrouw. Krijgt goede adviezen en een hoop aanmoediging. De aandacht doet goed, maar deep down weet je ook: ik ga die tips niet opvolgen. Omdat het gewoonweg niet gaat.

Dit is de duikplankimpasse en hij beheerst je leven. Hij voedt zich met jouw energie, jouw plezier, trots en toewijding. De impasse vreet je op, je bent allang je eigen leuke zelf niet meer.

Sta je op die plank, dan heb je drie opties.

  1. De doffe ellende aanvaarden. Dit lijkt de gemakkelijkste weg, maar er zijn er niet veel die dit tot een goed einde brengen. Je moet beschikken over een (heel) klein ego, veel inschikkelijkheid en een enorme bak uithoudingsvermogen. En dan nog: hard duimen dat je niet ziek wordt, want dat is wat gebeurt als je jezelf langdurig onder druk zet.
  2. De ‘mind-over-body’-aanpak. Dan spring je! Met de moed der wanhoop gooi je er uit wat je dwars zit, in niet mis te verstane woorden. Kijk, dat geeft lucht en helderheid. Helaas is de uitkomst ongewis. Wellicht zijn de relaties onherstelbaar beschadigd, misschien kun je er nog over praten. Maar hoe dan ook, het vertrouwen loopt een flinke knauw op.

Zelf zou ik voor deze optie gaan:

  1. Vind een andere manier van communiceren. Het kán namelijk anders, je weet alleen nog niet hoe. Je hebt de kunst van het ‘communiceren zonder gedoe’ nog niet onder de knie. Communiceren zonder gedoe is zeggen wat je wilt, op zo’n manier dat je jezelf niet verloochent en tegelijkertijd de relatie met de ander in tact houdt. Helder en gelijkwaardig. Het is een vaardigheid die je kunt leren, ook (zelfs!) als je het van huis uit anders gewend bent.

    Als je dát kan, ben je weer zelf aan zet. Je laat je emoties niet zo hoog oplopen, kiest het pad dat goed is voor jou (ook als het spannend is) en grijpt eerder in als zaken anders lopen dan verwacht. Kortom: je zet de situatie naar je hand. En zo blijf je uit die impasse.

    Communiceren zonder gedoe. Beter wordt het niet.

Spreek dit stuk je aan, herken je de impasse bij jezelf of bij een ander? Ik kan helpen.

Gaat dit stuk over jou?
Ai, dat is niet fijn – en dat is een understatement. Je kent het verlammende gevoel van ‘vanalles willen maar er niet toe komen’ en je stel jezelf enorm teleur. Kwaad neem je je voor om het nu écht te gaan doen – en vervolgens doe je het weer niet. Het is een vicieuze cirkel, je zit klem.

Ik kan je helpen om de impasse te doorbreken. Neem contact met me op, dan bespreken we de mogelijkheden.

Ben je leidinggevende of HR-professional?
Herken je de impasse bij je medewerker of collega? Worden je tips en adviezen niet opgevolgd? Erger je inmiddels al aan die passieve houding?

Op 16 maart 2021 verzorg ik een inspiratiesessie speciaal voor leidinggevenden en HR-professionals over dit thema. We analyseren de dynamiek van gedoe – waaronder de gevreesde impasse – en onderzoeken wat jij, vanuit jouw positie, kunt doen om je medewerker of collega hierin te ondersteunen. Deze kennis gaat een hoop piekeren en energie schelen! Meer info en inschrijven via www.heldere-zaken.nl/inspiratiesessie.

De uitsmijter: Voel hoe het voelt op die duikplank
Dit is een meesterlijk filmpje! Deze dappere types kregen een geldbedrag aangeboden – ik meen iets van € 30 – om van de tien-meter-duikplank te springen. Dat lijkt een eitje, tot ze boven staan. Want dan komt -ie, de verlammende impasse. Griezel en geniet!

Ten Meter Tower – NewYorkTimes films

Zelf ben ik als die gast met de tattoos. Of als de mevrouw in het blauwe badpak. Wie ben jij? Of ga je überhaupt die trap niet op?
(Neem wel even de tijd voor dit filmpje, als je er eenmaal aan begint kun je niet meer stoppen en hij duurt 16 minuten.)

Graag praat ik je binnenkort helemaal bij over duikplanken, impasses én communiceren zonder gedoe. 
Tot dan!

Vieve

Illustratie is een still uit de film Ten Meter Tower- NewYorkTimes films

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

‘WE BLIJVEN BINNEN. HET IS BUITEN TE GLAD.’
OK.
‘Maar het is zo mooi buiten…’
‘Ja he als we het nu niet doen…’
‘Als we op de verharde weg blijven dan moet het toch kunnen?’

* inspectie van gladheid buiten *

‘We doen het, we gaan gewoon. Even klein stukje sneeuw, dan de weg op, blijven we daar.’
OK

* Stuk over de weg *

‘Zullen we hier het veld op?’
OK
‘We kunnen daar ook wel overheen, denk ik.’
OK!
‘En dan zo terug.’
OK!!

= Magisch mooi tochtje!

De dikke les: niet vooraf van alles bedenken wat er fout kan gaan, maar gewoon dóen en dan kijken ‘wat kan wél’.
Totally love it!

11 februari 2021

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

Ik heb grote invloed op de uitslag van PSV.
Ja je leest het goed: ik stuur de uitslag van PSV.
Nee, dat geloof je niet he? Maar er is bewijs.

Bijvoorbeeld de wedstrijd van 10 januari, uit in Amsterdam. Was live op tv. Heb je gekeken? Dan heb je dit ook gezien:

In het begin ging het fantastisch. Voor ze goed en wel begonnen waren was het al 0-1. Die tweede zat er ook zo in: 0-2. Maar toen kwam de klad erin. Op onverklaarbare wijze sloeg het om, kwam PSV nauwelijks meer aan de bal en voor hetzelfde geld was het 5-2 geworden. 

Nou, die onverklaarbare reden dat ben ik. Volgens mijn man dan.
Omdat ik erbij kwam zitten. 

Als hij thuis PSV kijkt en ik kom erbij zitten, gaat het namelijk direct slechter. Altijd. Al jaren. Kun je gif op innemen.

Haha Vieve, grapje zeker?

Nee echt, geen grapje. Dit méént ie. Mijn leuke, knappe, intelligente man is ervan overtuigd dat ik invloed heb op het wedstrijdverloop 125 km verderop. Door erbij te zitten.

Natuurlijk weet hij ook wel het niet waar kan zijn, hij is niet gek. En toch gelooft ie het. Zit ie te zuchten en me weg te kijken – net zolang tot ik vertrek. Pas dan kan ie weer ontspannen (en met hem de hele PSV-selectie).

Dan vraag je je toch af: hoe dan??

(Lees verder onder het filmpje)

Geen speld tussen te krijgen.

Dit ‘Vieve stuurt de uitslag van PSV’-ding is een typisch gevalletje van magisch denken.
Het is de overtuiging dat de loop van de gebeurtenissen beïnvloedt kan worden door gedachten of rituelen. Zo hou je een beetje het gevoel van controle op momenten dat je aan het toeval bent overgeleverd. Het geeft rust in spannende tijden.

Dit soort bijgeloof heeft niks te maken met leeftijd, karakter, opleidingsniveau of wat dan ook. Iedereen doet het.

Toen je klein was ontweek je de lijntjes van de stoeptegels en tegenwoordig bezweer je naderend onheil door af te kloppen. Je pakt nog snel je paraplu omdat je daarmee de kans vergroot dat het droog blijft. Je weet al dat je baas gaat bellen zodra je even zit te niksen (en ja hoor, telefoon!). Vrijdag de dertiende is geen goede dag voor belangrijke afspraken, rijnummer 13 bestaat niet in een vliegtuig en met je gelukssokken aan gaat je moeilijke gesprek beter. Toch?

En gelijk heb je, want het werkt! 

Het ultieme bewijs hiervoor werd geleverd op die bewuste zondag van Ajax – PSV. Want toen ik eindelijk vertrok vond PSV z’n kracht terug en bleef het godzijdank 2-2. Maar serieus, als ik er gewoon niet bij was komen zitten, was het waarschijnlijk 0-5 geworden.

Vieve

Magisch denken! Eén van de bijzondere oplossingen van de menselijke geest om te dealen met spanning en stress. Vaak onschuldig, soms verbazingwekkend en een enkele keer benauwend, wanneer mensen wel érg in hun eigen realiteit opgaan. Heb je als leidinggevende of HR-professional ervaring hiermee? Ik ben benieuwd naar je verhaal

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

Een huis bouwen in eigen beheer, dat is een heel project. Dan ben je helemaal in je eentje verantwoordelijk voor coördinatie en aansturing van alle bouwers, voor de inkoop, voor de budgettering, veiligheid tijdens het verbouwen – enzovoort.

Chiel ter Laak durfde het aan en dat heeft erg goed uitgepakt.
Chiel heeft twee rechterhanden maar had nog geen ervaring met het bouwen van een huis. Dus zocht hij de juiste mensen om deze klus te klaren.

In dit gesprek vertelt hij over de beslissing om het écht te gaan doen, de manier waarop het ‘kernteam’ van bedrijven en zelfstandigen tot stand kwam, de praktische aanpak en over de manier van samenwerken.

Ook deelt hij zijn drie belangrijkste ‘lessons learned’ waar ieder die werkt met een team van eigenwijze professionals baat bij heeft.

Een gesprek over betekenis van vertrouwen, het belang van open en duidelijke communicatie en de kracht van ‘plezier in wat je doet’.

Podcast: Chiel ter Laak over het bouwen in eigen beheer.


Vieve ter Laak (coach, trainer en spreker over ‘Gedoe op de Werkvloer’ bij Heldere Zaken www.heldere-zaken.nl) in gesprek met Chiel ter Laak, Managing Director at VDL Enabling Transport Solutions en bouwer in eigen beheer.

Het kernteam van de bouw, van harte aanbevolen:
Jan Emmers, Emmers Timmerwerken 06 20454433
Marco van Stipdonk, Van Stipdonk Lijm- en Metselwerken 06 53368421
Richard Verduijn, Verduijn Bouwservice 06 52024016
Gebroeders de Boer, de Boer Loodgieters 040 206 3300
Koen Scheepens, Bouwmaterialen Leende 06 23178935
Joost de Vries, de Vries Grondwerken 06 53543782
Luuk Berting, Verhoeven verwarming 040 206 4111



Heldere Zaken
14 januari 2021

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

‘Kijk dan! Erg hè, hierin ben ik een tonnetje’

Wij, moeder en dochter, passen spijkerbroeken bij Levi’s. Het is vrijdagavond tijdens de eerste lockdown en het is stil in de winkel. Ik draai voor de spiegel. Zo’n high-waist is het kennelijk helemaal, maar getver, nee, ik vind het niks. M’n zwembandje moet erin, het zit te strak en ik lijk wel zwanger. Uit met dat ding.

‘Huhum – als er iemand hier een tonnetje is, ben ik het wel.’

Opeens staat de verkoopster naast me en ze is, hoe zal ik het zeggen… nou ja, inderdaad, een tonnetje. Een jaar of vijfentwintig, komt ongeveer tot mijn middel en ze is rond aan alle kanten. Een klein mooi rond tonnetje. Automatisch schiet ik in standje ‘nou, dat valt toch allemaal wel mee’ maar ik slik het in. Het valt niet te ontkennen, van ons drieën is zij verreweg het tonnerigst. Het verschil tussen haar en mij is zo groot dat ik met goed fatsoen mijn twijfels over mijn eigen lijf niet kan uitspreken.

‘Weet je,’ zegt ze ‘we zijn allemaal mooi zoals we zijn. Jij ook.’

‘Euhhh ja natuurlijk,’ stotter ik. ‘Ja maar vroeger was ik echt altijd héél dun (écht niet, van schrik ga ik overdrijven), maar nu ik wat ouder word enzo…. Het is gewoon even wennen die spekjes…’

Ik lach er schaapachtig bij. Ik ben in de war.

Dit is gek, ze gooit de gebruikelijke verhoudingen helemaal op z’n kop: Ik ben dubbel zo oud als zij, ik ben de klant en zij de verkoopster en vergeleken met haar – naar het westerse denken dan hè – heb ik veel meer de looks dan zij. Dat zijn drie redenen waarom mensen onbewust een ongelijkwaardige positie kiezen. En toch spreekt ze me toe als een moeder haar dochter.

‘Ja, ik herken het. Maar het is niet nodig. Het wordt tijd om dit allemaal achter ons te laten’.

Mijn dochter Lara en ik kijken elkaar wat aan. Wat bedoelt ze?

‘Hier trekken we een streep. Zie je ‘m?’ Met haar voet wijst ze een denkbeeldige lijn tussen twee pashokjes.

Ja…? (Nee – maar nu willen we het weten ook)

Ze gaat naast me staan, pakt mij hand en zegt: ‘We gaan dadelijk over de streep. Daar stopt het negatieve denken over ons lijf. Eenmaal over de streep accepteren we hoe we eruitzien en gaan we ervan genieten. Ben je klaar?’

‘Eeuuhh…ja?’

‘Nou, daar gaan we dan!’ En hand in hand zetten we een grote stap tussen de pashokjes.

‘Zo!’ zegt ze stralend. ‘Dat was niet moeilijk he!’

Nee, dat was niet moeilijk maar wel een hele ervaring. Geweldig, iemand die zo bewust gelijkwaardig communiceert en haar eigen boodschap verkondigt. En het lesje body positivity was mooi meegenomen. All bodies are good bodies!

We vertrokken met vijf broeken – voor mij met low-waist, voor Lara met high – en een dijk van een verhaal.

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

Het zit er op! 2020 is een bekeken zaak.
Laten we eens terugkijken op een jaar vol stress en spanning en hoe we daar met z’n allen mee om zijn gegaan.

Bijzonder! Het jaar 2020 leek het jaar te worden van verbroedering en saamhorigheid. Maar nee, het werd het jaar van de levenslust! Onze onwrikbare ‘afspraak is afspraak’ lieten we los en we konden er nog mee leven ook.

Onderstaand vind je mijn gedachten over het afgelopen jaar op een rijtje.
Lees je mee? Benieuwd wat je er van vindt, of je het herkent, hoe je het zelf hebt ervaren.

Wat blijkt? Logica is geen keiharde voorwaarde voor heftige maatregelen. We sluiten de horeca, zetten mondkapjes op en houden de kinders thuis. En de tuincentra dan? De kerken? De demonstraties? Voorheen moesten het allemaal keihard onderbouwd zijn. Nu niet meer. Het is niet logisch, we mopperen, worden boos en dan… dan volgen we ze op.

Meestal dan. Ook met knoeperds van fouten kun je wegkomen. Knuffelen en zoenen in tijden van corona, het mag écht niet. Kun je een boete voor krijgen. Maar niets menselijks is ons vreemd en ook als je de regels zelf bedacht hebt kun je ze overtreden, sorry zeggen en doorgaan.

Want: Levenslust blijft leidend. Ons diepe verlangen naar plezier en verbinding met anderen valt niet te onderdrukken. Op een onbewaakt moment grijpt het zijn kans. Alle angstbeelden en donderpreken ten spijt.

En toch: Er gaat meer goed dan dat er fout gaat. De focus is altijd op wat er misgaat. ‘Wie houdt zich niet aan de regels? Asociaal! Het zijn idioten!’ Maar ondertussen doen verreweg de meeste mensen hun best om er wat van te maken, binnen de mogelijkheden en met zorg voor de ander. En dat is wat telt.

Maar help ons want: Perspectief is alles. In donkere tijden hebben we die stip op de horizon nodig, anders worden we opstandig en depressief. Dan gaan we allemaal winkelen, met z’n twintigen feesten onder een viaduct en die ene dubieuze huisarts retweeten die beweert dat corona een gewoon griepje is.

De aller-, állerbelangrijkste vraag in het leven is: WAT KAN WÉL? Beperkingen zijn er altijd, ook los van corona. Gezondheid, geld, regie over je omstandigheden….  Als het even niet gaat zoals je wilt, neem dan wat afstand van de situatie en bekijk het van een andere kant. Zoek naar mogelijkheden en wees niet roomser dan de paus. Daar komen verrassende dingen uit.

Een pandemie, het leidt zomaar tot veel gedoe.

Laten we hopen op een jaar waarin levenslust weer leidend mag zijn, er meer goed gaat dan fout, we een mooi perspectief houden en zien wat een oneindige mogelijkheden we hebben. Oók als er beperkingen zijn.

Ik wens jou en al je naasten een heerlijk gelukkig, succesvol en gezond jaar.

Op veel levenslust, ook in 2021!❤

Vieve

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

Waarom voel je je lekker als je hard gewerkt heb en ben je ontevreden als het minder gaat? Waarom is ‘goed’ niet goed genoeg en streef je altijd naar het allerbeste? Waar komt dat godvergeten uitstelgedrag eigenlijk vandaan? En nog zoiets: waarom zeg je altijd “nee hoor, alles prima” – ook als het helemaal niet zo lekker gaat? 

Tien tegen één dat het gewoontes zijn die je vroeger thuis opgepikt hebt. Omdat je ouders het al zo deden – “alles voor de zaak, de rest past zich maar aan”, of omdat je er een goedkeurende blik of een compliment voor kreeg. Of, wat meer verbloemt, omdat ze dan minder op jou letten en alle aandacht naar je zus ging. Zo leerde je wat er van je verwacht werd of hoe je het best uit de verf kwam. Superhandig, dit soort strategieën. 

Helaas willen die ooit-zo-handige-aangeleerde patronen je nog wel eens in de weg zitten. Een gewoonte van toen wordt in de loop der jaren een bevel: Het moet zó en niet anders, want alleen dan is het goed genoeg. Het is jouw persoonlijke commandotraining. Een opjager van jewelste en je voelt ‘m elke dag. De vraag is: Hoe kom je er van af? 

In zo’n gesprek met een van mijn klanten vertelde ze hoe zij haar ‘commando’s’ had geleerd en hoe het verder ging. Het raakte me. Van de vertelster mag ik het ook met jullie delen. 

HET LEVEN IS EEN LACHERTJE

Haar moeder had haar leven lang keihard gewerkt. Niet lullen maar poetsen. Voor iedereen klaarstaan – wat ze zelf wilde was van minder belang. Wat wél telde waren haar dochter en diens kleine kind. Voor hen was ze een veilige haven. Samen, warm, gezellig. Met z’n drieën konden ze de wereld aan. Tot de rampspoed kwam. Zes jaar geleden – ze was nog geen zestig – werd ze ziek en al heel snel overleed ze.   

Dochter volgt nu een Heldere Zakentraject. Ze wil onderzoeken hoe het komt dat ze altijd álles geeft in haar werk. Hart en ziel, bakken met energie, enorme betrokkenheid. Tot voor een paar jaar gaf dat harde werken een hoop voldoening, maar tegenwoordig is de balans helemaal zoek. Ze probeert het wel: doorzetten, schouders eronder, positief blijven, maar ze is zo moe. Telkens spoken er zinnetjes als ‘mag ik hier weg?’ door haar hoofd.

En dat kan niet, want ze wil niet weg. Niet écht. Deze baan geeft zekerheid, goed inkomen, leuke collega’s, het is allemaal prima geregeld. Weggaan zou gekkigheid zijn. Maar zo kan het ook niet doorgaan, dat is wel duidelijk. Dus hoe dan? Hoe doe je dat, een beetje minder hard werken als je dat nooit geleerd hebt?

‘Zei ze nog iets zo aan het eind? Had ze nog een boodschap?’
‘Ja… vlak voordat ze stierf, zei ze tegen me: “Meidje, het leven is een lachertje.”’
‘Oh echt? Goh…’
‘Ja hè. Ons mam was een wijs mens.’
‘En wat wilde ze ermee zeggen?’
‘Volgens mij bedoelde ze dat je druk maken over van alles en nog wat weinig zin heeft. Je hebt zo veel dingen niet in de hand. Alleen jezelf…’

Kippenvel krijg ik hiervan. Haar moeder heeft het gezien, dat harde werken van haar dochter. En ook dat ze werkt met dezelfde toewijding als zij. En moeder weet uit ervaring dat het niet helpt, dat het haar uiteindelijk niet gelukkiger zal maken. En zo gaf ze haar, op het randje van haar leven, nog permissie om het anders te doen. 

Ontroerend mooi toch.

De kerstdagen zijn een uitgelezen moment om over dit soort gewoontes na te denken. Maar misschien nog beter: deze dagen zijn óók een fantastische kans om even niet na te denken. Gewoon te zijn. Even die ratelmachine uit. Naar de kerstballen en de herdertjes staren. Ultiem gedoe-loos zijn. Dat wens ik je toe.

Voor jullie allemaal hele gezellige dagen en een gezond 2021. Tot snel!

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]

Je rolt erin. Je pakt je kansen en voor je het weet ben je manager. Je wordt verliefd op een ondernemer en krijgt de zaak erbij. Je studeert cum laude af en de volgende stap is CEO van een startup met investeerders. Hoe het ook gaat: ‘opeens’ zijn er mensen die jij betaalt om werk voor je te doen. En ben jij de baas. Dus jij moet aansturen, begrenzen, aanspreken, bijsturen. Maar hoe dan? ‘De baas spelen’ zit helemaal niet in je aard.
 
Hard werken zit wel in je aard. Héél hard werken ook – whatever it takes. Risico’s nemen? Oh ja. Ondernemen is spannend, kost soms je nachtrust maar de vrijheid is het absoluut waard. Je zou niet anders willen. Grenzen opzoeken? Durf jij. Veel en grote verantwoordelijkheden dragen? Jazeker, tuurlijk. Staan voor je principes, moeilijke keuzes maken, weten dat er op je gelet wordt? Ja, het is niet altijd leuk maar je doet het gewoon. Dat zit allemaal wél in je aard.
 
Maar personeel, dat is andere koek. Dat is een pain in the ass. Nee – nou doe je ze tekort. Want jouw medewerkers, echt, je zou nérgens zijn zonder hen. Samen zet je je schouders eronder. Ze nemen een deel van jouw zorg over (oh, godzijdank), zijn nooit te beroerd om bij te springen als het nodig is en balen met je mee als het anders loopt dan gehoopt. Het bedrijf bloeit en dat is dankzij hen. Je ziet het zo: het is niet alleen jouw tent maar evengoed die van hen. Gevoelsmatig dan.En je weet dat zij dat ook zo zien. Jullie staan naast elkaar, met dezelfde belangen en dragen samen de last. Dat voelt goed.
 
En daar komt de afhankelijkheid de werkrelatie binnen. Want je hebt deze mensen nodig om het werk te verzetten, ze zijn niet zomaar vervangbaar. ‘Tevreden medewerkers’- het wordt een doel op zich. Het voelt alsof ze van levensbelang zijn voor de organisatie. En dus geef je een goed salaris, veel vrijheden (je hoort jezelf dingen zeggen als “regel het maar, doe maar wat jij denkt dat goed is”) en een bak erkenning en vertrouwen. Soms meer dan je eigenlijk zou willen, want terugkomen op vrijheden en vertrouwen dat je eerder gaf, dat is haast niet te doen.   
 
Je neiging om het goed te doen voor anderen zit je in de weg. Dan gaan de verhoudingen schuiven en ontstaat dit beeld:

Zie je de scheve verhoudingen? Die ontstaan wanneer de leidinggevende zich teveel richt op een goede relatie met de medewerker. Hij schikt zich, cijfert zich weg en spreekt zijn irritaties niet uit. De medewerker denkt dat alles koek & ei is; hij voelt zich gezien (heerlijk!) en gebruikt de vrijheid om het werk naar eigen inzicht te doen. Dat gaat lang goed. Tot de bom barst, vaak om een futiliteit. Wat volgt is drama en gedoe: miskenning, ruzie, toestanden.

Eén blik op die tekening en je weet dat dit gaat niet vliegen. Een leidinggevende die zich afhankelijk maakt van de medewerker om spanning en conflicten uit de weg te gaan, krijgt precies wat hij probeert te vermijden: Gedoe. De inzet is ‘wie is hier nou eigenlijk de baas?’.

Wat veel leidinggevenden tegenhoudt om een heldere positie te nemen is dat ze ooit, vroeger, hebben geleerd dat ze vriendelijk en voorkomend moeten zijn. Dat ‘jezelf wegcijferen’ een deugd is. Dat het niet netjes is om te zeggen waar het op staat. Daar heb je een soort van commandotraining op gehad en dat doe je dus nog steeds.

Maar als leidinggevende of als manager bén je de baas. Je hébt die rol. En die wil je ook! Want wie anders heeft die krachtige visie én weet wat je daarvoor gaat doen? Wie anders inspireert je mensen? Wie ziet de kansen en blijft optimistisch? Jij toch! Dus neem die positie en doe het met overtuiging.

Helder leiderschap geeft rust voor jou en voor je mensen. Je bent dan je eigen gezellige zelf én je geeft structuur door focus op je doel (en niet op het gedoe) en duidelijke verantwoordelijkheden. Daarbij maak je van je hart geen moordkuil. Dat geeft vertrouwen aan je medewerkers zodat ze lekker kunnen werken. Helder leiderschap betekent betere relaties, meer werkplezier en goede resultaten.

Denk je nou ‘Goed verhaal, Vieve, maar dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan’? Kies je onwillekeurig toch voor de zachte aanpak en verhullende taal? Ben je tot laat in de avond bezig met zaken die je medewerker heeft laten liggen? Herkenbaar. Vast ingesleten gewoontes zijn niet altijd gemakkelijk te doorbreken. Dan is het fijn om samen te onderzoeken hoe het anders kan. 

Uitzoeken hoe jij kunt werken op jouw voorwaarden, zonder de relatie met de ander op het spel te zetten? Benieuwd hoe dat kan? Bel 06 52 372 572 of reageer op deze mail en ik vertel je er meer over.

Vieve ter Laak
Ik buig gevoelens van frustratie & onmacht om naar invloed en regie.

T:  06 – 52 372 572
E:  info@heldere-zaken.nl

Contact

De Heldere Zaken updates in je mailbox? Schrijf je hier in.

[yikes-mailchimp form="1"]